داستان سرایی یکی از ابزارهای کارآمد در ایجاد انگیزه در افراد برای مشارکت در فرایند مدیریت دانش است. استفاده از تکنیک داستان‌ سرایی، منجر به بهبود اشتراک‌گذاری دانش در سطح سازمان شده و باعث افزایش حس تعلق سازمانی و ایجاد علایق و ارزش‌های مشترک میان کارکنان می‌شود.

تکنیک داستان‌ سرایی نقش قابل توجهی در درک بهتر مدیریت دانش توسط کارکنان دارد. با این حال برخی از سازمان‌ها در استفاده از این تکنیک با چالش‌هایی روبرو می‌شوند. یکی از چالش‌هایی که در روند استفاده از این تکنیک وجود دارد، این است که گاها بسیاری از کارکنان تصور درستی از یک داستان ارزشمند ندارند و ممکن است تصور کنند که داستان مناسب و یا مهارت کافی برای به اشتراک گذاشتن داستان خود با دیگران را ندارند.

برخی از متخصصان حوزه مدیریت دانش معتقدند که داستان سرایی یک ظرفیت ذاتی است و همه توانایی انجام آن را دارند؛ اما اجرای کارامد داستان سرایی نیازمند تمرین است.

ویژگی‌های یک داستان مناسب

یک داستان مناسب داستانی است که ارتباط بین یک فرد و یک ایده را تقویت می‌کند. به عبارت بهتر، یک داستان مناسب باعث افزایش خلاقیت ذهنی و ایده پردازی خواهد شد. به صورت کلی یک داستان مناسب شامل ۳ مولفه مهم خواهد بود. این ۳ مولفه عبارت‌اند از:

۱- احساسات: عواطف و احساسات یکی از محرک‌های الهام بخش برای مخاطبین خواهد بود. یک داستان خوب می‌تواند با تاثیرگذاشتن بر احساسات فرد، توجه مخاطب را جلب نماید.

۲- جزئیات: یک داستان ارزشمند نباید کلی باشد. پرداختن به جزئیات باعث می‌شود تا حس واقعی بودن داستان به مخاطب القا شود.

۳- تغییر: مخاطب باید در روند ابتدا تا انتهای داستان متوجه یک تغییر شود. وجود یک سیر تحول در داستان باعث جلب توجه مخاطب خواهد شد.

نکات مهم در تکنیک داستان‌سرایی:

– تاثیرگذارترین و ارزشمندترین داستان‌هایی که در مدیریت دانش سازمانی وجود دارد، داستان‌هایی است که توسط متخصصان و خبرگان همان حوزه ارائه شود، نه توسط افراد تیم مدیریت دانش.

– باید به این نکته توجه داشت که بسیاری از کارمندان برای جلوگیری از ایجاد ذهنیت منفی نسبت به خود، ممکن است از تشریح تمام واقعیت پرهیز نمایند. به عبارت بهتر فرد ممکن است عدم موفقیت در یک فعالیت یا شکست در یک پروژه یا ایده را به صورت کامل بازگو نکند. در این صورت لازم است تا اقداماتی صورت بگیرد که کارمندان این مسئله را درک نمایند که هنگام داستان سرایی، تاکید بر درس آموختن از شکست‌ها است نه شناسایی مقصر.

– پرسش‌گری در حین فرایند داستان سرایی، به بهبود این فرایند و نتیجه بخش بودن آن کمک خواهد کرد. هنگامی که افراد در حال بیان داستان خود هستند می‌توان سوالاتی مطرح کرد که آن‌ها را به تمرکز بر نقاط قوت داستان تشویق نماید. سوالاتی مثل “چه چیزی باعث افتخار شما در این پروژه شد؟” ، “چه چیزی شمارا شگفت زده کرد؟” و یا اینکه “دوست دارید تا در آینده چه اتفاقی بیفتد؟”.

– بهتر است تا تمامی افراد حاضر در جلسه در فرایند داستان سرایی مشارکت داشته باشند. ایجاد یک محیط تعاملی نقش بسزایی در فرایند داستان سرایی خواهد داشت. بنابراین پس از اتمام یک داستان، از نظرات و ایده‌های سایر افراد نیز مطلع شوید و به بحث درباره موضوع بپردازید.